در رسانه | اعتیاد و نبود مهارت‌های ارتباطی مهمترین عوامل طلاق در زنجان/ مشاوره‌های قبل از ازدواج باید نهادینه شوند

به گزارش روابط عمومی بهزیستی استان زنجان به نقل از موج رسا; طلاق، یک مستحب مکروه است و هر چند سوره‌ای به همین نام در قرآن کریم نیز آمده اما عمل نامبارکی است که می‌تواند آسیب‌های بعدی را در جامعه برای فرزندان و حتی زوجینی که از هم جدا می‌شوند به دنبال داشته باشد. متاسفانه آمار طلاق در ایران بسیار بالاتر از کشورهای دیگر است و این موضوع، نیازمند اتخاذ تدابیر و راهکارهای لازم برای پیشگیری و کاهش این امر ناپسند در جامعه است.

وقوع بیشترین آمار طلاق به‌ویژه آن هم در 5 سال اول زندگی مشترک، پدیده‌ای است که نباید به راحتی از کنار آن گذشت زیرا این امر نشان می‌دهد که تمام مشکلات به زمان ازدواج و شناخت زوجین از یکدیگر برمی‌گردد.

هر چند سازمان ثبت احوال کشور در کنار ثبت ولادت، فوت و ازدواج، آمر طلاق را هم ثبت می‌کند اما معمولاً آمار طلاق به دلیل تاثیر منفی ان در جامعه به صورت رسمی بیان نمی‌شود اما طبق برخی آمارها میزان ازدواج در استان زنجان در سال گذشته 7890 مورد و میزان طلاق‌ها نیز 1910 مورد بوده است.

*‌ اعتیاد، مهارت‌های ارتباطی و دخالت خانواده‌ها مهمترین دلایل طلاق در زنجان

دکتر لقمان ابراهیمی، عضو هیات علمی دانشگاه زنجان و مشاور خانواده در گفت‌وگو با خبرنگار موج رسا؛ با اشاره به عمده‌ترین دلایل طلاق در استان زنجان گفت: اعتیاد، مهارت‌های ارتباطی و دخالت خانواده‌ها به ترتیب مهمترین دلایل طلاق در استان زنجان است البته مهارت‌های ارتباطی شامل مسائل ارتباط و گفت‌وگوی بین زوجین و همچنن ارتباط زناشویی است و به عبارت دیگر مهارت ارتباطی- زناشویی است.

وی با بیان اینکه متاسفانه دخالت خانواده‌ها در روابط زوجین، خیلی زیاد است، اظهار داشت: البته عوامل دیگری مانند مشکلات شخصیتی و روانشناختی زوجین و ازدواج بدون شناخت و اطلاع قبلی زوجین از یکدیگر نیز از عوامل موثر بر طلاق است.

ابراهیمی با بیان اینکه ازدواج‌های سنتی بدون شناخت در زنجان، عمده‌ترین علتی است که خیلی اذیت می‌کند، خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه بافت فرهنگی، اجتماعی و مذهبی زنجان این اجازه را نمی‌دهد که دختر و پسر با هم ارتباط قبلی داشته باشند و ازدواج‌ها به صورت سنتی اتفاق افتاده و تمام کارها طی چند ماه انجام می‌شود اما در ادامه با مشکلاتی مواجه می‌شوند که متاسفانه برخی از آن‌ها حل‌ناشدنی است و در واقع ازدواج‌ها مسئولانه اتفاق نمی‌افتند.

وی افزود: البته این به این معنا نیست که ازدواج های سنتی، غلط بوده و نباید صورت پذیرد اما ازدواج سنتی بدون شناخت که اجازه شناخت دقیق دختر و پسر داده نمی‌شود، بیشتر اذیت می‌کند.

*‌ پیشگیری، بهترین راهکار طلاق است

عضو هیات علمی دانشگاه زنجان و مشاور خانواده در خصوص راهکارهای پیشگیری و کاهش میزان طلاق در جامعه گفت: در این زمینه راهکارهای کوتاه‌مدت و درازمدت داریم.

وی با بیان اینکه راهکار کوتاه‌مدت شامل مشاوره‌های زناشویی و زوج‌درمانی و مشاوره خانوادگی زودتر از زمانی است که به اوج مشکلات برسند، اظهار داشت: خیلی از افراد، زمانی که به ما مراجعه می‌کنند چاره‌ای نداریم جز اینکه بگوییم «خیلی دیر آمده‌اید!» یعنی تمام پل‌های پشت سر افراد، خراب شده و تمام راه‌های ممکن نیز بسته شده است پس در زمان مناسب باید برای مشاوره و زوج‌دمرنای مراجعه شود.

ابراهیمی با بیان اینکه مشاوره و روانشناسی در راهکار کوتاه‌مدت می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد، خاطرنشان کرد: این مشاوره‌ها اول توسط متخصصان انجام می‌شود و سپس در جاهایی که هنوز ارزشگذاری اجتماعی و فرهنگی و دیدگاه‌های سنتی وجود دارد و بزرگان و ریش‌سفیدان آن منطقه شاید توان مداخله در برخی مسائل را داشته باشند می‌تواند راهگشا باشد.

*‌ راهکار درازمدت همان پیشگیری است

وی با بیان اینکه مداخله و راهکار درازمدت به معنای پیشگیری است، گفت: این موضوع به بچگی برمی‌گردد یعنی بچه‌ها از کودکی با ظرفیت‌های شناختی و هیجانی پایین، بار می‌آیند و به همین دلیل با اولین مشکل بعد از ازدواج، توان حل مساله را نداشته و طلاق، سریع‌ترین و بهترین راهکار و راه حلی است که به فکرشان می‌رسد.

ابراهیم، مورد بعدی را مساله تربیتی بیان کرد و افزود: اگر بخواهیم در درازمدت به این قضیه نگاه کنیم، بهترین راهکار این است که در بحث تربیت والدین جست‌وجو کنیم ضمن اینکه آموزش‌ها و مشاوره‌های قبل از ازدواج نیز اگر اجرا شود، بسیاری از ازدواج‌ها صحیح انجام شده و اگر جلوی ازدواج‌های غلط گرفته شود، کاهش طلاق را به دنبال خواهد داشت.

*‌ مشاوره‌های قبل از ازدواج باید نهادینه شوند

عضو هیات علمی دانشگاه زنجان با بیان اینکه آموزش‌های قبل از ازدواج، زمانی ارائه می‌شود که توافقات انجام شده و کارها تمام شده است، گفت: مشاوره‌های قبل از ازدواج بسیار مهم هستند که باید نهادینه شوند.

وی اظهار داشت: دادگستری، بهزیستی و دستگاه‌های مختلف در زمینه مشاوره‌ها، ورود دارند اما متولی اصلی این موضوع، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها است که مشاوره‌های پیش از ازدواج را مانند مشاوره‌های طلاق، اجباری می‌کنند.

ابراهیمی با تاکید بر اینکه مشاوره قبل از ازدواج با آموزش قبل از ازدواج، متفاوت است، تصریح کرد: اگر بتوانیم مشاوره‌های قبل از ازدواج را در سطح جامعه نهادنیه کنیم بهتر می‌شود زیرا آموزش های قبل ازدواج، زمانی ارائه می‌شود که کارها تمام شده و روجین برای ثبت ازدواج مراجعه می‌کنند و در واقع می‌توان آموزش حین ازدواج، نامگذاری کرد زیرا آنجا دیگر کسی از ازدواج برنمی‌گردد و تقریباً همه چیز تمام شده است.

وی افزود: اگر مشاوره‌های قبل از ازدواج نیز مانند مشاوره‌های طلاق، اجباری باشد، اثربخشی بالایی دارد و بسیار کاربردی خواهد بود.

*‌ طلاق، آسیب‌های اجتماعی فراوانی دارد

عضو هیات علمی دانشگاه زنجان در خصوص آسیب‌های اجتماعی طلاق در جامعه گفت: آسیب‌های اجتماعی در چند حیطه قابل بحث است که یکی از آن‌ها فرزندان هستند که آسیب‌های زیادی از لحاظ رشد و تربیت در ابعاد مختلف جسمی، اجتماعی، روانی، فرهنگی، اخلاقی و معنوی متوجه آن‌ها خواهد شد زیرا فرد از نعمت پدر یا مادرم محروم می‌شود و منظور از والد در مسائل اجتماعی، پدر و مادر در کنار هم است.

وی با بیان اینکه آسیب بعدی این است که بنیان خانواده تضعیف می‌شود، اظهار داشت: متاسفانه طلاق، آسیب زیادی بر بنیان خانواده وارد می‌کند.

ابراهیمی، بخش دیگر آسیب‌ها را در بُعد فردی دانست و خاطرنشان کرد: طلاق به هر کدام از زوجین، آسیب‌های فردی وارد می‌کند ضمن اینکه از بُعد اجتماعی نیز تاثیر بسیار زیادی دارد چرا که بالا رفتن آمار طلاق، خودبه‌خود یک سازه ذهنی ایجاد می‌کند که همه  طلاق می‌گیرند ما هم بگیریم و لذا قبح مساله، شکسته می‌شود.

این مشاور خانواده با بیان اینکه تاکید زیادی به برنامه‌های پیشگیرانه دارم، گفت: آموزش‌های هنوز جا نیفتاده اما اگر این مهم محقق شود و مهمتر از آن مشاوره‌های قبل از ازدواج است که امیدواریم به زودی مانند مشاوره‌های طلاق، اتفاق بیفتد خیلی کاربردی خواهد بود.

*‌ سامانه «تصمیم» لینک بین دستگاه قضایی و سازمان بهزیستی است

محمد محمدی، مدیرکل بهزیستی استان زنجان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار موج رسا؛ در خصوص سامانه تصمیم گفت: این سامانه، لینک بین دستگاه قضایی و سازمان بهزیستی بوده و این نهادها اطلاعات متقاضیان طلاق را در بانک اطلاعاتی خود ثبت کرده‌اند.

وی اظهار داشت: با توجه به ارتباط این 2 دستگاه با یکدیگر، وضعیت پرونده‌ها بررسی شده و با ذخیره اطلاعات، روند پرونده با انجام مشاوره‌ها پیگیری می‌شود که در صورت سازش، ختم پرونده اعلام و در غیر این صورت، وارد مسیر دادگاه می‌شود.

محمدی با بیان اینکه سامانه تصمیم در 4 شهرستان پرجمعیت استان  یعنی زنجان، خدابنده، ابهر و خرمدره فعال است، خاطرنشان کرد:  سامانه تصمیم بهزیستی در راستای کاهش و کنترل طلاق از سال 97 در شهرستان زنجان و از دهه اول تیرماه سال 98 در 3 شهرستان خدابنده، ابهر و خرمدره راه‌اندازی شده است.

مدیرکل بهزیستی استان زنجان افزود: کاهش طلاق، شناسایی و کمک به حل مسائل خانوادگی و حفظ تعادل عاطفی و روانی از مهمترین وظایف کارشناسان و روانشناسان  مراکز مداخله در بحران‌های اجتماعی و فردی بهزیستی و مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی همکار با طرح کنترل و کاهش طلاق است.